Παρασκευή 4 Ιανουαρίου 2013

Ξωβασιλιάς (Erlkönig - Greek version)

Image links: Father's day - Child alone - Wer reitet so spät durch nacht und wind, Goethe, comic -  Shaman rider - Erlkoenig, Julius von Klever - Erlkoenig sculpture, Fritz Widmer - Child's fever - Mystic ballads - Erlkoenig, GreybearMH - гете лесной царь (forest king) - Erlkoenig, devianart, Frodo-lives - blue mist forestde.wiki/Erlkönig_(Jena), images - Shark pit ball - 13 faces forest illusionоптическая иллюзияunknown - oak tree lightHermann Plüddemann - unknown - Lake at nightменады - illusion flowers woman - woman in lake - Naiads dancing - Es scheinen die alte Weiden so grauCarl Gottlieb Peschel - Alarie-TanoBernhard von NeherAlbert Sterner - Schwind Ackermann - forest rider - dawn at Yukon, Canadaweeping willow tree Child alone


Ποιός τα μεσάνυχτα δάσος ιππεύει;
Πάει ο γονιός το παιδί στο γιατρό·
στην αγκαλιά το 'χει, το χαϊδεύει
για να του πέσει ο ψηλός πυρετός.

—Παιδί μου, τί έκρυψες το πρόσωπό σου;
—Πατέρα φάνηκε ο Ξωβασιλιάς,
με την ουρά, την κορώνα εμπρός μου·
—Ομίχλη απλώνει ο δροσοβοριάς.

—Παιδί μου, έλα στη συντροφιά μου,
μ' αρέσ' η αύρα σου η παιδική,
περίσσια γήπεδα έχ' η οχθιά μου,
μπάλες να παίζεις ως την αυγή.

—Ακούς, πατέρα, ακούς τι λέει;
μπάλες μου τάζει ο Ξωβασιλιάς·
—Παιδί μ', ησύχασ', τ' αέρι πνέει
μεσ' απ' τα φύλλα βελανιδιάς.

—Παιδί μου, έλα, τί σε τρομάζει;
θα 'χεις τις κόρες μου συντροφιά,
που όταν τη λίμνη νύχτα σκεπάζει,
χορεύουν λέφτερες στην πλαγιά.

—Πατέρα, κοίτα! δε βλέπεις πέρα,
σαν να χορεύουνε κόρες γυμνές!
—Παιδί μου, βλέπω απ' τον αέρα,
κουνιούνται γκρίζες γριές ιτιές.

—Μ' αρέσεις τόσο, γλυκό μου αστέρι,
που κι αν δεν θέλεις, ορμώ με μιάς
—Μπαμπά με πνίγει σκότεινο χέρι,
σ' τό λεγα, ήταν ο Ξωβασιλιάς!

Τρέμει ο πατέρας και τ' άλογό του,
κεντά και χάνεται σαν αστραπή·
και την αυγή που ανατέλλει το γιο του
βασιλεμένο νεκρό φιλεί.

~~~~


Ποιός τα μεσάνυχτα καβαλικεύει;

Είν' ο πατέρας με το παιδί·
το 'χει στα στήθια του και το χαϊδεύει
και κάπου σκύβει και το φιλεί.

Παιδί μου, τι έκρυψες το πρόσωπό σου;

Δε βλέπεις τ' άγριο το ξωτικό,
πατέρα; πέρασε απ' το πλευρό σου·
Τα νέφια απλώνονται εις το νερό.

Παιδί μου, έλα στη συντροφιά μου,

μ' αρέσ' η όψις σου η δροσερή,
περίσσια λούλουδα έχ' η οχθιά μου,
κι έχ' η μητέρα μου στολή χρυσή.

Ακούς, πατέρα μου, ακούς τι λέει;

Με θέλει σύντροφο το ξωτικό·
Παιδί μου, ησύχασε, τ' αέρι κλαίει
σ' άγριο χαμόδενδρο, θάμνο ξερό.

Παιδί μου, έλα τί σε τρομάζει;

θα 'χεις τις κόρες μου για συντροφιά,
που όταν τη λίμνη μας νύχτα σκεπάζει,
χορεύουν εύθυμες στην αμμουδιά.

Πατέρα, κοίταξε· δε βλέπεις πέρα,

σαν να χορεύουνε οι κορασιές;
Παιδί μου, βλέπω απ' τον αέρα,
κουνιούνται πένθιμα γριές ιτιές.

Μ' αρέσει η όψη σου, χρυσό μου αστέρι,

μα συ δεν έρχεσαι· σε παίρνω εγώ…
Πατέρα, άπλωσε το άγριο χέρι,
πατέρα, μ' έπνιξε το ξωτικό.

Τρέμει ο πατέρας του και τ' άλογό του

κεντά και χάνεται σαν αστραπή·
φθάνει στη θύρα του… ωιμέ το γιο του
κρύο στον κόρφο του, νεκρό κρατεί.
(Ζαν Μωρεάς)

Με αυτή τη μετάφραση διδάσκεται στη Β' Λυκείου, 

στο μάθημα επιλογής, Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία (A9)  

~~~~

...αντιστροφή...

—Ποιός ξενυχτά στο νοσοκομείο;

—Παιδί κρατά συντροφιά στον γονιό.
Τον χαϊδεύει ζεστά που 'χει κρύο,
για να του πέσει ο ψηλός πυρετός.

—Πατέρα τί έκρυψες το πρόσωπό σου;

Παιδί μου έφτασε ο Ψυχοπομπός

και με σπαθί, και φτερούγες, εμπρός μου.
—Ο νοσοκόμος αλλάζει ορό.

—Θνητέ μου, έλα στη γόνδολά μου,

εδώ τελειώνει η γραμμή της ζωής,
ουρανολίβαδα έχ' η οχθιά μου,
απουσιάζουν οι στεναγμοί.


—Ακούς, παιδί μου, ακούς τι λέει;
λιβάδια τάζει ο Ψυχοπομπός·
—Πατέρα, ησύχασε, η μάνα κλαίει
δίπλα σου στέκει λουλούδι γυρτό.

—Θνητέ μου, έλα, τί μου διστάζεις;
θα βρεις δικούς σου χαμένους εκεί,
που όταν η βάρκα μας θα πλαγιάζει,
θα σε προσμένουνε στην ακτή.

—Παιδί μου, κοίτα· δεν βλέπεις; νάτοι!
σαν να μου γνέφει ο παππούς κι η γιαγιά.
—Πατέρα, βλέπω από το τζάμι,
κουνάει σύννεφα ο βοριάς.

—Τον κάβο λύνω και ξεμακραίνω,
τα τελευταία σου λόγια εδώ:
—Παιδί μου φεύγω, θα σας προσμένω,
σ' τό λεγα, ήταν ο Ψυχοπομπός!

Τρέμει ο γιος του και τον γιατρό του
φωνάζει, χάνεται σαν αστραπή·
και την αυγή που περνά τον γονιό του
ταξιδεμένο νεκρό φιλεί.

Ανάλυση στο
((Ξώρηγας και Προαίσθημα))
http://ergotelemata.blogspot.gr/2012/11/elfking-and-presentiment.html

Τρίτη 29 Μαΐου 2012

"Here we sit on the Isle of Crete" (1941 Anzac Song)


(image links: Hellas stamp 1940 - Operation Marita map - Greece and Crete 1941Perilous Commitments - horsa glider - from Lesvos to Cyprus Operation Lustre - Operation Demon - until taken in tow by Greek scow - British troops surrender - North Africa 1942Maori escort NZ PM Helen Clark in Galatas for 60th Anniversary of Battle for CreteThe Maori choir singing a hymn during the memorial service in Crete - A Brenda gun crew of HMAS Perth rests after a full day of returning fire from German fighter aircraft during the evacuation of Allied troops from Sfakia, on the southern coast of Crete, 30 May 1941 - Australians from Alexandria to Greece - March 5, 1941 - Webbing Load - Stukas over Greece - German planes over Acropolis - German bombing PiraeusJunkers Ju 87 -7th April 1941: Disaster in Piraeus HarbourSS Clan Fraser - next day - RAF Elefsina, Attica - Radiomen - London calling - Churchill BBC -  Gloster Gladiator, Ioannina, March 1941funny camouflage - Red Arrows visit Greece - Jewish brigade on CreteHMS Dido being bombed by German aircraft in the Mediterranean off Crete, May 1941 - Nazi invasion of Greece map, 6 April - 9 April - Chinese Wall - pic at Molos - Battle of the PassesBattle of Thermopylae, 1941 - newspaper - German artillery - Battle of Vevi, 1941 - Evacuation from Greece - Shell cases used by HMS Dido - Nafplio Greece 1941 - Landing in Crete - Disembark on Crete - marching on Crete - Vimy Ridge - Brits in shorts - Chrysi/Gaidouronisi island - German soldiers sunbathing - Sea casualties - Anzacs and Greeks feasting - Sfakia shelter - Brits at Suda Bay - Chania Lighthouse by Vaggelis Fragiadakis - Cretan Farewell by Dodo - Maleme sand - Doves flying - collage WWII - Soviet flag on BerlinV-J Day in Times Square - Ross Daly - Ross on motorcycle with dog - Ross at Matala - Matala festival - Germanikon Nekrotafeion - Poppy on the cross - Kreta Soldatengräber - Maleme German cemetery - Schlacht um Kreta - Battle for Crete Jon Hall Spencer - Merkur FallschirmjägerFalling plane - Germanoi alexiptotistes - German paratroopers - Cretan resistance - Battle at Vromonero Krousona, 14th July 1944 - Maritime museum of Crete - German stoned by Cretan - painting - Fallen parachutistSoldatenfriedhof The day Hitler thought about coming to CyprusHitler's Malta Option: A Comparison of the Invasion of Crete - Mercury & Operation Market Garden - Cretan girl with peace dove - NZ 4th and 6th RMT companies Henderson



Here we sit on the Isle of Crete
Spelling up our blistered feet.
Little wonder having blues
With feet encased in tight canoes.
Khaki shorts instead of slacks,
Living like a native clan
But tribesmen don't sit and brood
They get about and search for food.

‘Twas just a month ago, no more
We marched beneath webbing load
and Jerry bombed us off the road.
They bombed us here, they straffed us there,
The bastards were everywhere.
And as they cast their loads of death
We cursed the absent RAF.

One day we heard the radio news
And Winston Churchill gave his views.
‘The RAF,’ he said, ‘in Greece
Are fighting hard to bring us peace.’
I shook my head and said: pig's arse!
‘That smells a lot like something farce,
For if in Greece the Air Force be
Then where the flamin' hell are we?’

At last we met up with the Hun
At odds of just on five to one.
And when the going got rather hot
We ran to get another shot.
The bullets flew, the big guns roared,
We called for ships to get aboard.
At length they came, aboard we got
And hurried from that gloomy spot.
 And then they landed us on Crete
And marched us off our weary feet.
Hungry, sweaty in waters cool,
 swam inside and fished for food.
On that night we drank
counting stars upon the sand

Oh, when the bloody war gets beaten
A Briton will become a Cretan
And spend his days in fine tour
On Adolf Hitler's Isle of Doom.


The Battle of Crete was the first mainly
airborne invasion by paratroopers
the first time invading Nazi troops
met mass local resistance.
 Because of the heavy casualties,
Adolf Hitler forbade further
large-scale
airborne operations.


Εδώ καθόμαστε στης Κρήτης το νησί
ξορκίζοντας φουσκάλες απ' τα πόδια μας.
Διόλου παράξενο που πίκρες μας ζώσαν
με πόδια κασωμένα σε λέμβους στενές.
 Αντί για πατελόνια φαρδιά,
κοντόστενα χακί, σαν ιθαγενών φυλή.
Μόνο που κείνοι δεν κάθονται να κλωσούν
μα τρέχουν τροφή να βρουν.

Δεν ήταν παραπάνω ένας μήνας που σαλπάραμε
για την Ελλάδα, τον πόλεμο να κερδίσουμε.
Yπό φόρτο μάχης βαδίσαμε,
και ο Τζέρυ μας βομβάρδιζε στο δρόμο.
Mας μπόμπαραν εδώ, μας θέρισαν εκεί,
οι μπάσταρδοι ήτανε παντού.
Κι όπως ρίχνανε του θάνατου τα βάρη,
την απούσα σιχτιρίζαμε ΡΑΦ.

Μια μέρα ακούσαμε στο ράδιο
τον Τσώρτσιλ να δηλώνει:
"Η ΡΑΦ, είπε, στην Ελλάδα μάχεται σκληρά
ειρήνη να μας φέρει".
Κούνησα το κεφάλι μου και είπα "κολοκύθια!"
καμιά μας κάνουν φάρσα!
Αν στην Ελλάδα είν' η ΡΑΦ,
πού στην κόλαση βόσκουμε εμείς;

Στο τέλος τον Ούνο ανταμώσαμε
σε αναλογία πέντε προς ένα.
Και όταν η τροπή παράγινε θερμή,
φύγαμε να βρουμ' άλλην εύκαιρη βολή.
Σφαίρες έβρεχε, κανόνια βρούχονταν,
 πλοία καλέσαμε να φύγουμε.
Επιτέλους ήρθανε, βιαστικά μπαρκάραμε
από τον μαύρο τόπο εκείνο.
Μετά, μας γείωσαν στην Κρήτη,
και τα κουρασμένα βαδίσαμε πόδια μας.
Δρωμένοι, πεινασμένοι σε δροσερά νερά
κολυμπήσαμε και ψαρέψαμε.
Εκείνη τη νύχτα μεθύσαμε
αστέρια μετρώντας στην άμμο.

Αχ, όταν νικηθεί πόλεμος λυθρός,
ένας Βρετανός θα γίνει Κρητικός,
και θα κάνει διακοπές παντού
στου Χίτλερ το νησί του χαμού.


Μάχη της Κρήτης ήταν η πρώτη κυρίως
αερομεταφερόμενη εισβολή αλεξιπτωτιστών.
Η πρώτη φορά που εισβάλλοντα ναζιστικά στρατεύματα
συνάντησαν μαζική εγχώρια αντίσταση.
Από τις βαριές απώλεις ο Αδόλφος Χίτλερ
απαγόρευσε περαιτέρω
μεγάλης κλίμακας αεραποβατικές επιχειρήσεις".


...στίχοι κομμένοι από το Υπουργείο Τουρισμού...

The food was scarce, the water crook:
I got fed up and slung my hook.
Returned that night filled up with wine
And next day stopped a ten bob fine.


My pay book was behind to hell.
When pay day came I said ‘Oh well
‘They'll not pay me, I'm sure of that.’
But when they did I smelt a rat.
But next day when the rations came
I woke up to their wily game.
For sooner than lie down and die
I spent my pay on food supply.


So now it looks like even bettin'
A man will soon become a Cretan
And spend his days in deepest gloom
On Adolf Hitler's Isle of Doom.



Η τροφή σπάνια, το νερό μάπα,
μου την βίδωσε και έφυγα.
Γυρνώντας την νύχτα εκείνη μέθυσα
και την επομένη μου δώσαν δέκα σελίνια.

Kαθυστερούσαν να με πληρώσουν
και όταν ερχόταν της πληρωμής η μέρα
έλεγα "σιγά και μη".
Και την επαύριο που οι μερίδες ήρθαν,
κατάλαβα το πονηρό παιχνίδι τους.
Απ' το να κάτσω να ποθάνω,
έδωσα τα λεφτά μου να φάω.

Τώρα μοιάζει σαν να στοιχηματίζει κανείς μονά ζυγά
κάποιος θα γίνει Κρητικός,
και θα περάσει τις μέρες του σε πίκρα βαθιά
στου Χίτλερ το νησί του χαμού.


από
 New Zealand Electronic Text Centre
CHAPTER 3 — GREECE
CHAPTER 4 — CRETE
που έμαθα από την Dodo σε σχόλιο της
σε ανάρτηση μου πριν έξι μήνες για Κάλαντα Ωκεανίας.
Μερικά παραθέματα:

...Greek way of waving goodbye is the opposite to ours, as though they were beckoning the men to come back again....

...As the convoy passed through Kozani German bombers began attacking the town....


...Another swarm of fighters and bombers droned high over the snowy Olympus range and made for Larisa, the sun glinting on their wings and bodies and sending shadows skimming like nightmarish fish along the fields below...

....Alf still remembers the parting words of a rejoicing British major:
You Kiwis would find rations and drink in hell...

...A warm welcome from the friendly Cretans helped them on their way....


Lots of us were enthusiastically welcomed back, because many stories had been going round about us being seen dead or wounded...

Down to the hostile Galatas and the Prison Valley, firing as they came....some meeting death in the air, more killed on landing, a few entangled and slain in the trees.

...To watch them was like watching white handkerchiefs being let go out of a carriage window....

...One German, landing on the cookhouse, was shot by the cook...
...The German paratroop uniform was of greyish blue material....
...Each German carried in his wallet two photographs of Hitler—one in Air Force uniform, coloured, and the other in Army uniform....

...About this time an aircraft dropped roughly printed pamphlets which warned soldiers and civilians against mutilating the German dead, otherwise nearby villages would be burned to the ground. Such mutilations had taken place, for the collecting of ears and noses seemed to be an old Cretan custom....
.......


Our Cretan guide was proudly showing us the contents of a tin which he evidently prized and at first I couldn’t make out what the wriggly looking things were, until he proudly told one and all that these strange objects were human ears, cut from dead Germans! We commented that he would be in a bad way if Jerry ever caught up with him. One of the comedians among the Kiwis said he had wondered what were the chewy bits in the soup....
.... exhausted men, mainly New Zealanders with a large number of Maori who had reverted to their tribal custom of cutting off the enemies ears as war trophies....
...Because of my beard and being a sailor, which was held in high esteem, I was called Jack, and that name stuck with me through the years of captivity.
During that day the skies clouded over ominously, but no rain came. That evening there was a special numbering session in the hut and after the issue of bread and whatever it was we were told that next day we would begin the journey to Germany, to enter Kriegsgefangenschaft.
http://www.naval-history.net/WW2Memoir AndSo07.htm
("Captured at Sfakia, on to Suda Bay, steamer to Salonica".)

So now it looks like betting even
A man will soon become a Cretan
And spend his days in blackest gloom
On Adolf Hitler’s Isle of Doom 
http://www.dva.gov.au/aboutDVA/publications/
commemorative/GandC/Pages/11_adolfHitlers.aspx