Τετάρτη 18 Μαΐου 2011

(Κήμος Μενεδώρου - Kimos Menedorou)




Image Links (Sakis Rouvas) (Salerno marble head 5th c.BC) (Paestum Diver - Tomb of the River) (Oinochoe by the Shuvalov Painter) (Symposium) (Map of Magna Graecia by Jean Baptiste Bourguignon d'Anville) (Numismatic Map of Magna Graecia) (Tarentine Horseman of Magna Graecia: 430-190 BC) (Pyrrhic War) (Rome 146 BC) (Men's Health Rouvas) (Archimedes Thoughtful by Fetti 1620) (Satellite South Italy Snow) (Sunset in Salina) ((Ken Musgrave - The evolution of "Lethe") (Archimedes' death) (Archimedes Heat Ray by Giulio Parigi) (Give me a place to stand on, and I will move the Earth) (SPQR - Liburna quinquereme) (Syracusia) (Achaen, Aetolian Leagues) (Critolaus) (La Destruccion de Corinto) (Ancient Greece: From the Earliest Times Down to 146 B.C by Robert Pennell) (Elgin Marbles - East Pediment) (British Museum) (Caryatids, New Acropolis Museum) (Archaeological Museum of Corinth-Images) (Ephedrismos) (Eurytos column-crater) (Bellerophon killing Chimaera) (Neptuno colosal, Museo del Prado) (Corinthian helmet) (Temple of Octavia) (Corinthian Order) (Temple of Apollo, Corinth) (Votive Offerings to Asclepius) (Last Day of Corinth - detail by Tony Robert-Fleury) (Inscription of Lucius Mummius Achaicus) (Pax Romana) (S.Paul 1,2) (Η Λεηλασία και Καταστροφή των Ελληνικών Αρχαιοτήτων - Κυριάκος Σιμόπουλος) (Will be Greece forced to sell the Acropolis?) (Ελλάς Πωλείται 1980 - 1, 2) (Themis, Θέμις σχεδόν τυφλή) (σκάνδαλα) (εκλογές) (ρουβάς γυαλί) (φοιτητικές παρατάξεις- Siemens) (Greek riot rose candle) (Burning Greek Parliament, Καίγεται η Βουλή) (Alone by the Sea) (Loneliness)




Ὁ Κῆμος Μενεδώρου,            Ἰταλιώτης νέος,


τόν βίον του περνᾶ             μέσα στές διασκεδάσεις˙


ὡς συνηθίζουν τοῦτοι οἱ ἀπ’ τήν Μεγάλη Ἑλλάδα


μές στά πολλά τά πλούτη                       άναθρεμμένοι νέοι.
~~~
Μά σήμερα εἶναι λίαν,             παρά τό φυσικό του,


σύννους καί κατηφής.            Κοντά στήν παραλίαν,


μέ ἄκραν μελαγχολίαν            βλέπει πού ἐκφορτώνουν


τά πλοῖα μέ τήν λείαν             ἐκ τῆς Πελοποννήσου.
~~~
Λάφυρα ἑλληνικά˙            ἡ λεία τῆς Κορίνθου.


Ἆ σήμερα βεβαίως                      δέν εἶναι θεμιτόν,


Δέν εἶναι δυνατόν                     ὁ Ἰταλιώτης νέος


νἄχει γιά διασκεδάσεις             καμιάν ἐπιθυμίαν.  




(En playa Italiana)
Kimos Menedoru, joven italiano, su existencia pasa en las diversiones como acostumbran aquellos bien nutridos jóvenes los de la Magna Grecia entre tantos ricos. Mas hoy está excesivamente, demasiado para su físico, pensativo y hosco. Cerca de la playa, con extrema melancolía ve que descargan los barcos con pillajes del Peloponeso. Despojos griegos; los pillajes de Corinto. Ah, hoy por supuesto no es lícito, no es posible que el joven italiano tenga para diversiones ningún deseo (Traducción -Mexicano Luis González de Alba)


Η κήμος, ασπρολούλουδο το Λεοντοπόδιο, Edelweiss. Ο κημός, το φίμωτρο. Το λευκό συμβολίζει την αγνότητα της νεανικής ψυχής του έφηβου αστού που φιμώνει τη διάθεση για καλοπέραση, συλλογιζόμενος τα δεινά της πατρίδος. Κατά το Κίμων δεν υπάρχει αρχαίο όνομα Κήμος, ούτε Κύμος αν δεχτούμε ένα συνειρμό με τους Κυμαίους της Νάπολης....αρχικά ήθελα το Kemos ως αρχαιοπρεπές αλλ' επέλεξα το Kimos, αγγλιστί "κάιμος"..Ο Καημός του Μενεδώρου :-)....
.........................................................................................................................................................

Ζ. Μόλις που προφθαίνομε να ιδούμε και το έβδομο ποίημα που μας αφορά εδώ: το «Εις Ιταλικήν Παραλίαν», δημοσιευμένο στα 1925, και ενδεχομένως γραμμένο λίγο μετά την Μικρασιατική Καταστροφή. Για να το θυμηθούμε, το διαβάζω ― δεδομένου δε ότι αγνοούμε πότε όντως εγράφηκε, μπορεί ωφέλιμα να το συγκρίνει κανείς, νοερά, με το μετρικώς ομοιόμορφο «Προς τον Αντίοχον Επιφανή», που γράφηκε και δημοσιεύτηκε στα 1922.

  Το ποίημα σκηνοθετείται σκοπίμως αόριστα κάπου στην Κάτω Ιταλία, μα επακριβώς στα 146 π.Χ. Ήδη έχει αρχίσει ο Ρωμαϊκός αποικισμός της πρώην Magna Grecia, και σε μισόν αιώνα όλοι οι Ιταλιώτες, νέοι και γέροι, θα έχουν γίνει Ρωμαίοι πολίτες ισότιμα έκθετοι στην αρπακτικότητα του περιβόητου προπραίτορα Γάιου Βέρρες.
    Έχουμε εδώ, βέβαια, την πιο δεξιοτεχνική χρήση ειρωνικής ρίμας σε όλο το έργο του Καβάφη. Επίσης έχουμε την μόνη άλλη ―διπλή μάλιστα― χρήση της λέξης Ιταλιώτης, που ισοζυγιάζεται από την διπλήν επανάληψη της λέξης διασκεδάσεις ― ανάλαφρα τετρασύλλαβη εδώ, σε αντιδιαστολή προς την πεντασύλλαβη μορφή που συναντήσαμε στο «Οι Ταραντίνοι Διασκεδάζουν». Ακόμη, το πρώτο μέρος του ποιήματος τελειώνει με διπλή τυπογραφική έμφαση ― τον απομονωμένο στίχο με διαφορετικά στοιχεία:
  
            Λάφυρα ελληνικά· η λεία της Κορίνθου.

    Τον στίχον αυτόν, μια έξυπνη αναγνώστρια ―η Λιάνα Κανέλλη― μου επέμενε πως πρέπει να τον απαγγέλλουμε φωναχτά, σε τόνο εμπορικού διαλαλήματος.
    Τέλος, προσθέτω πως ο ψευδώνυμος Κήμος Μενεδώρου, κοινωνικά θα μπορούσε να θεωρηθεί ομογάλακτος αδελφός του πρωτοκλασάτου Ιμένου, αν ίσως όχι και του Αιμιλιανού Μονάη. ...................................................................................................................................................
Μια ενδιαφέρουσα επέκταση του ποιήματος έχει κάνει ο Γιώργος Μίχος με τίτλο "ο Μπρεχτ σχολιάζει Καβάφη"
Μα σαν είδεν ο Κήμος το πλήθος των εμπόρων
οι πλείστοι εκ Κορίνθου που αγόραζαν τη λεία
σαν είδε τα καράβια των Κορινθίων εμπόρων
που έφερναν τη λεία κάποια κατήφεια άλλη
τον έφερε το πράγμα. Και έσυρε το βήμα
στης αγοράς τους πάγκους εξέρασε δεόντως
και Κόρινθο και λεία φόρεσε τα καλά του
και τράβηξε στο γλέντι των Κορινθίων εμπόρων
με σκέψεις για το τέλος ως λεν της Ιστορίας

Και κράτησε τη θλίψη για το μικρόν του βίου...
και τις μισοειδωμένες δικές του ψευδαισθήσεις.

...ενναλακτικές....οι πλείστοι εξ Ελλάδος που αγόραζαν τη λεία σαν είδε τα καράβια Ελλαδιτών εμπόρων...με πρώτη σκέψη εκ της Ρόδου και Ροδιτών εμπόρων, ναυτική δύναμη και σύμμαχος της Ρώμης...ή ακόμα οι πλείστοι Ιταλιώτες...σαν είδε τα καράβια Ιταλιωτών εμπόρων...με πρώτη σκέψη τις Συρακούσες για να κάνει αντίθεση με τη μητρόπολη η διάσημη αυτή αποικία της Κορίνθου...κι όλα αυτά γιατί οι Κορίνθιοι, οι πιό διάσημοι έμποροι μεν αλλά η πόλη ισοπεδώθηκε και επανιδρύθηκε ως Ρωμαϊκή Αποικία το 44 π.Χ. από τον Ιούλιο Καίσαρα (Colonia Laus Iulia Corinthiensis).. στο τσάκ πρόλαβε το τέλος της ιστορίας....ίσως βέβαια και να ξέμειναν κάποιοι έμποροι που πήραν τα βουνά της Κορινθίας....ή μπορείς συμβολικά να πείς ....χάρηκαν, τίμησαν Ειρήνη των Ρωμαίων και κράτησαν τη θλίψη για το μικρό τους βίο, τις μισοειδωμένες ελληνικές αισθήσεις....
Συνοπτικά 
Δύο οι αναγνώσεις του ποιήματος. Η πρώτη Πατριωτική, Αγαλματολάτρισσα και για να το πούμε με σημερινούς όρους να καταλαβαινόμαστε...o Πλούσιος Νοτιο-Κύπριος Νέος αγναντεύει τα λάφυρα της Βόρειας Κύπρου. Η δεύτερη αφορά την Εφηβική, Νεανική ψυχολογία δλδ, υπάρχει κάτι, το ο,τιδήποτε που μπορεί να φιμώσει το Nέο από τις διασκεδάσεις σκεπτόμενος του έξω κόσμου τα δεινά;;..Life is too short...Keep walking...ας πληρώσουν τις ενοχές αυτοί που τις προξένησαν...δε θα χαλάσουμε εμείς τα μπάνια του λαού, που οι προγόνοι μας με αγώνες τα κατέκτησαν...
Τέλος
Σήμερα, Μέρα των Μουσείων γιορτάζουν οι Αρχαίοι Λαοί με μνήμη και μνημεία πίσω τους, οι Έλληνες και οι Αιγύπτιοι, που θα 'λεγε και ο Καβάφης. Χρόνια μας Πολλά και Καλή Φώτιση στην Αυτοδιαχείριση του Μνημιακού μας Πλούτου και Συνείδησης............
.............
....το νόημα του ποιήματος με μία φράση.....
...ΜΟΥΣΕΙΑ ΑΝΟΙΧΤΑ, ΕΛΛΗΝΑΔΙΚΑ ΚΛΕΙΣΤΑ!....  :-))



Greeks: under a blue southern Italian
sky, of Greater Greece a part,
colonists along the Italian shore
down into furthest Sicily -
Menedoros' son, Kemos, one of these,
leads a life of luxury,
of elegant amusement, perhaps of vice
(although the most fastidious)
to which these boys were raised and are accustomed.


But today, going against his nature
(always inclined to lightness) Kemos is thoughtful.
From a Roman cargo ship inshore
they are even now unloading
looted statuary from the Pelopennese:
Hermes and Hyacinthus, an athlete, Zeus
in glorious young manhood armed and ready.
From plundered Greece, after the sack of Corinth.


Seeing this, the light youth knows
under that blue Italian sky
beneath the radiance of the summer sun
it is no longer possible for him,
a transplanted Greek, but after all a Greek,
to be amused.


(translation Charles Bryant)

13 σχόλια:

dodo είπε...

Αυτή η περίεργη ομοιοκαταληξία- λίαν, παραλίαν, μελαγχολίαν, λείαν- πάντα μ' έβαζε σε σκέψη...

MelidonisM είπε...

τώρα ρίμα επίκαιρη

"σήμερα βεβαίως
δεν είναι θεμιτόν,
δεν είναι δυνατόν,
τα Διακοποδάνεια
λιάζονται στο Κενό"
:-(

Υ.Γ.
Ξεχάστε τις Διακοπές αν θέλετε βοήθεια..

dodo είπε...

En una playa de Italia

Kemos hijo de Menedoro, un joven Italiota
su vida pasa en medio de diversiones;
como acostumbran éstos los de la Magna Grecia,
jóvenes criados en el exceso de riquezas.

Pero hoy día está, pese a su natural,
pensativo y sombrío. Cerca de la orilla,
con profunda tristeza ve cómo descargan
los barcos con el botín del Peloponeso.


D e s p o j o s g r i e g o s: b o t í n d e C o r i n t o.

Ah hoy ciertamente no es lícito,
no es possible que el joven Italiota
tenga algún deseo de diversiones.


Ποιητικότερη, νομίζω, η απόδοση στα ισπανικά, από τον Miguel Castillo Didier.

MelidonisM είπε...

Που τον βρήκες βρε θηρίο
τον συνονόματο από τη Χιλή, και εκεί ταξίδεψες;;.. ο ίδιος είμαι... :-)))

το καθένα βέβαια έχει τα πλήν
και συν του

όμως 2 παρατηρήματα
"αρχή και τέλος ήμισυ
του παντός"

En playa Italiana ειναι λακωνικότερο στο ρυθμό
από En una playa de Italia

και

"para diversiones ningún deseo"
είναι πιό staccato από το
φλύαρο "tenga algún deseo de diversiones"

αρχή και τέλος πιό κοντά στο πρωτότυπο

Εμέ δε με συγκινεί το ποιητικότερο (ακούω το αυτί μου)
και με οδηγεί το μουσικότερο :-))

παρόλο που όλα απαγγέλλονται και όλα τραγουδιούνται

dodo είπε...

"Καβαφικότερη" θα ήταν μάλλον πιό σωστό από "ποιητικότερη": αυτό που νομίζω καταφέρνει καλά ο M.C.D. στις μεταφράσεις του, να πλησιάζει όσο λίγοι το διαφορετικό ύφος τού κάθε ποιητή.

Σε μιάν άλλη μεξικάνικη έκδοση, απόδοση Juan Carvajal, ο τίτλος γίνεται "Sobre la costa de Italia"!!!

Αλλά και στα αγγλικά έχω By An Italian Shore και "... a young Italiot..." (John Mavrogordato) και On An Italian Shore και "...a young Greek-Italian..." (Edmund Keeley & Philip Sherrard).

Η αγγλική απόδοση όπου παραπέμπεις στο προηγούμενο σχόλιο μοιάζει λίγο πειραγμένη, πιό ευφάνταστη, λίγο "άντε, να-σάς-τα-ζωγραφίσουμε-κιόλας, μήπως-και-τα-καταλάβετε" :-)

MelidonisM είπε...

εδώ όμως έχουμε ριμαδόρο Καβάφη,
που ξεφεύγει από τα καθιερωμένα
καβαφικά "πεζοτράγουδα" :-)

όσο και να το μεταφράσεις
δεν πρόκειται να πλησιάσεις
ύφος και ρυθμό

ενώ την Ιθάκη και τους Βαρβάρους
και τα λοιπά γνωστά, μια χαρά
τ' ακούω και στα ξένα

.....
πιό οπτικό είναι το on an italian shore αλλά κάθε εκφωνητής, τραγουδιστής αγαπά το "μπ" να ξέρεις
......

έ όχι και πειραγμένη, ευφάνταστη
η προβλεπόμενη, σοβαροφανής,
σιγανόφωνη, απολιτίκ δήθεν μελαγχολία

και ξέρεις γιατί;; από UK
o uploader, οπότε τί
περιμένεις να σου κάνει
συνειρμό για τα Ελγίνεια;;

πάρε κουλτούρα και ύφος θολό
με γέροντ΄ αναγνώστη
σε νεανικό εξώστη!

σιγά μην καταλάβει
ο συνταξιούχος
την αποσυρμένη του
εφηβική ψυχολογία!

Το μόνο που κρατώ είναι η εισαγωγή
από Maurice Ravel - "Daphnis et Chloë - Suite No.2" ('Daybreak') που ταιριάζει
σε παράλια κύματα :-))

MelidonisM είπε...

δες και την ελεύθερη υπερ-απόδοση στα αγγλικά
...
Greeks under a blue Italian sky
....
colonists along the Italian shore
....
a transplanted Greek, but after all a Greek,

.....

ειδικά αυτό το ...transplanted but after all gr...ταιριάζει για Ασιάτες Έλληνες του Ιράν και του Αφγανιστάν παρά για Ιταλιώτες που ανελλήνιστοι δεν ήτανε θαρρώ :-)

dodo είπε...

Να τος ο φταίχτης τής ελεύθερης απόδοσης και τού ανωτέρω ταινιακίου.

Λέω όμως να μην ασχοληθώ άλλο με τις διαφορετικές μεταφράσεις, γιά να μη γίνω σαν ένα γνωστό μου που ακούει σε δέκα διαφορετικές εκτελέσεις μιάν άρια ιταλικής όπερας και τις συγκρίνει μεταξύ των, νότα-νότα... :-)

kariatida62 είπε...

Kαλημερα Μπούφε μου! Καλημέρα εξυπνοπούλι μου!
Όλα στο μπλέντερ πάλι τάβαλες, τα δοκίμασα όμως όλα και μου βγήκαν νόστιμα ασχέτως αν δεν καταλάβαινα σ'ολα τα σημεία τι ακριβώς έτρωγα....χαχαχαχα!
Μου άρεσε όμως το νόημα Μουσεία Ανοιχτά, ελληνάδικα κλειστά...
Φιλάκι καλημέρας!

MelidonisM είπε...

@Dodo

Ψείρα στην Ψείρα αεί Πελάζει :-))
Αν έχει άριο blog, πε μου το.
Αν δεν έχει, πε του να σάξει
...((Επτανήσια Βοκαλίσματα))...
του βρήκα και όνομα του μπαγάση :-))

@Kary

Και έτερο Χάσμα Γενεών...

στα Μουσεία έρχονται σήμερα κυρίως οι ηλικίες από 40 και πάνω, ενώ οι ηλικίες 20 – 40 απέχουν». «Οι νεαρότεροι προτιμούν το διαδίκτυο από τα απολιθώματα των Μουσείων χαχα
.................................
Μολονότι την τελευταία εικοσαετία τα Μουσεία της χώρας πλήθυναν σε αριθμό και εξειδικεύτηκαν για να ικανοποιήσουν κάθε ενδιαφέρον και εκσυγχρονίστηκαν (απέκτησαν καινούριες προθήκες, εντυπωσιακούς φωτισμούς, κλιματισμό κ.ά.), η σχέση των Ελλήνων μαζί τους δεν μπορεί να χαρακτηριστεί θερμή.


http://blogs.sch.gr/eylignou/archives/2230

dodo είπε...

Να το κρατήσω το όνομα, που μ' αρέσει; ο φίλος δεν θα το χρειασθεί: δεν ιστολογεί, ούτε προτίθεται· και δεν είναι καν επτανήσιος :-(

MelidonisM είπε...

..Όχι να Μην το Κρατήσεις :-))
γιατί αν αρχινήσεις τα μουσικά,
και λογοτεχνικά ιστολογήματα
πάει η Daily Updated Ζωγραφική :-(

εκτός αν βρεις Κουρλούς
Συνεργάτες :-))

Ανώνυμος είπε...

καλη σου μερα μιχαλη!!!