Τρίτη 30 Νοεμβρίου 2010

Ύμνος στην Υγιεία - Hymn to Hygieia

~~ Ποθητή,Αγαπημένη,Ανθοφόρα,Πάντων Βασίλισσα,άκου Θεά,ευλογημένη Υγεία. Καλότυχη μάνα για όλους,από σένα σβήνουν των θνητών οι αρρώστιες.Κάθε σπίτι ανθίζει χαρά,χάρη σε σένα ακμάζουν οι Τέχνες.   Σέν' αγαπά αρχόντισσα ο κόσμος..και μόνο ο ψυχοβγάλτης σε μισεί Άδης. Δέντρο αειθαλές,γεμάτο ευχές θνητών Καταφύγιο…Χωρίς Εσένα ανώφελα όλα..τα πλούτη,τα νιάτα,πικρά και τα γλέντια…Σ' όλα κυβερνάς,παντού βασιλεύεις..Έλα Θεά βοηθός..σ' αυτούς που κρατούν της Υγείας το νήμα. Διώξε την ολέθρια θλίψη που φέρνουν οι κακές οι αρρώστιες..~~
 
Ἱμερόεσσ', ἐρατή, πολυθάλμιε, παμβασίλεια,
κλῦθι, μάκαιρ' Ὑγίεια, φερόλβιε, μῆτερ ἁπάντων
ἐκ σέο γὰρ νοῦσοι μὲν ἀποφθινύθουσι βροτοῖσι,
πᾶς δὲ δόμος θάλλει πολυγηθὴς εἵνεκα σεῖο,
καὶ τέχναι βρίθουσι ποθεῖ δέ σε κόσμος, ἄνασσα,
μοῦνος δὲ στυγέει σ' Ἀΐδης ψυχοφθόρος αἰεί,
ἀϊθαλής, εὐκταιοτάτη, θνητῶν ἀνάπαυμα 
σοῦ γὰρ ἄτερ πάντ' ἐστὶν ἀνωφελῆ ἀνθρώποισιν
οὔτε γὰρ ὀλβοδότης πλοῦτος γλυκερὸς θαλίηισιν,
οὔτε γέρων πολύμοχθος ἄτερ σέο γίγνεται ἀνήρ
πάντων γὰρ κρατέεις μούνη καὶ πᾶσιν ἀνάσσεις.
ἀλλά, θεά, μόλε μυστιπόλοις ἐπιτάρροθος αἰεὶ
ῥυομένη νούσων χαλεπῶν κακόποτμον ἀνίην.

 O much desired, prolific, general queen. Hear me, life-bearing Hygeia, of beauteous mien, mother of all; by thee diseases dire, of bliss destructive, from our life retire; and every house is flourishing and fair, if with rejoicing aspect thou art there. Each daedal art they vigorous force inspires, and all the world thy helping hand desires. Aides, life’s bane, alone resists thy will, and ever hates thy all-preserving skill. O fertile queen, from thee for ever flows to mortal life from agony repose; and men without thy all-sustaining ease find nothing useful, nothing formed to please. Without thy aid, not Aides’ self can thrive, nor man to much afflicted age arrive; for thou alone, of countenance  serene, dost govern all things, universal queen. Assist thy mystics with propitious mind, and far avert disease of every kind. (Thomas Taylor 1758 - 1835)
Hygieia waiting - Dodo
(Orphic Hymn to Hygieia - Ορφικός Ύμνος στην Υγιεία - 68)


Να προσέχετε, μπαίνει και χειμώνας όπου να' ναι...

Σάββατο 27 Νοεμβρίου 2010

Της Πιερίας τα Ρόδα (Σαπφώ)

(Σε γυναίκα πλούσια, αμόρφωτη ή ανταγωνίστρια της Σαπφούς.
On a woman rich, ignorant or rival of Sappho)

Όταν στη γη ξαπλώσεις νεκρή κανείς δε θα
θυμάται το όνομα σου, ούτε θα νοσταλγήσουν
ανάμνηση σου. Γιατί δεν ένοιωσες της Πιερίας
τα Ρόδα εσύ. Σαν θα πετάξεις από δω μες στα παλάτια
του Θανάτου, αόρατη σε νεκρών σκιές ανάμεσα θα τριγυρνάς.



καταθανοῦσα δε  κείσῃ οὐδ ποτε μνημοσύνη σου
ἒσται, οὐδὲ ποθ'  ὓστερον· οὐ γὰρ μετέχεις ῥόδων 
τῶν ἐκ Πιερίας · ἀλλ΄ ἀφανής καὶ ν ᾍδου δόμῷ 
φοιτήσεις  μετ'  μαυρν  νεκρῶν ἐκπεποτημένη (Attic simplified)



κατθάνοισα δὲ κείσηι οὐδέ ποτα μναμοσύνα σέθεν
ἔσσετ΄ οὐδὲ ποκ΄ὔστερον· οὐ γὰρ πεδέχηις βρόδων
τὼν ἐκ Πιερίας· ἀλλ΄ ἀφάνης κἀν Ἀίδα δόμῳ  
φοιτάσηις πεδ΄ ἀμαύρων νεκύων  ἐκπεποταμένα. (Aeolic original)

         In the cold grave where thou shalt lie, all memory too of thee shall die, who in this life's auspicious hours disdained Pieria's genial flowers; and in the mansions of the dead with the vile crowd of ghosts, thy shade, while nobler spirits point with scorn shall flit neglected and forlorn. 
(more translations here)   

Lorsque vous serez dans le tombeau, votre nom ne vous suivra point, il ne parviendra jamais â la postérité. Vous n'avez point cueilli des roses sur le mont Piérius : vous descendrez donc obscure, ignorée dans le sombre palais de Pluton ; on vous oubliera entièrement quand vous serez allée rejoindre les ombres.(Ernest Falconnet)

Ρόδα Πιερίας = Οι εννέα Μούσες

P.S...But lady Sappho!...enough with Death, Rock n' Fame!
For life and humor's sake, check the Nine Muses by Dodo... a Pop n' Slide taste!..

Πέμπτη 25 Νοεμβρίου 2010

Στέλνω σου Ροδόκλεια (Ρουφίνος)


Stelno sou Rodokleia Rufinus by MelidonisM
Στέλνω σου Ροδόκλεια τούτο το στεφάνι μ’ όμορφα άνθη.
Ο ίδιος με τις δικές μου το πλεξα παλάμες.
Έχει κρίνο, τριανταφυλλιά, κάλυκες υγρούς, ανεμώνες,
νάρκισσο δροσερό, γαλάζιο ζουμπούλι.
Σαν στεφανωθείς σταμάτα να το παίζεις ντίβα.
Ανθείς; Θα μαραθείς. Και σύ και το στεφάνι.

Πέμπω σοι Ροδόκλεια τόδε στέφος ἄνθεσι καλοῖς,
αὐτὸς ὑφ΄ ἡμετέραις πλεξάμενος παλάμαις.
ἔστι κρίνον ῥοδέη τε κάλυξ νοτερή τ΄ ἀνεμώνη
καὶ νάρκισσος ὑγρὸς καὶ κυαναυγὲς ἴον.
ταῦτα στεψαμένη͵ λῆξον μεγάλαυχος ἐοῦσα·
ἀνθεῖς καὶ λήγεις καὶ σὺ καὶ ὁ στέφανος.

With mine own hands of choicest flowers I wove a chaplet, Rodoclea, for my love. The lily there and blushing rose are met, narcissus moist and blue-eyed violet. Gaze on their leaves, and cease from pride, fair maid, Thou and those flowers alike must bloom and fade.(Henry Hart Milman)
La Belle Dame sans Merci
 Di eletti fior che di mia man cogliea, t' invio questa ghirlanda, o Rodoclea;
e 1' anemone quivi, il fiordaliso, l' azzurra violetta, mezzo ascosa  
nel suo bocciuol la rosa ed il molle narciso. Ne cingi il crine, e cessa 
d' esser superba ; chè se or tu com' essa di beltà ornata vai
tu pur com' essa in breve sfiorirai. (C.A. Mortara)
Autumn - Rodia
 
Hanc tibi Rufinus mittit, Rodoclea, coronam, has tibi decerpens texerat ipse rosas ; est viola, est anemone, est suave-rubens hyacinthus, mistaque narcisso lutea caltha suo. Sume sed aspiciens, ah, fidere  desine  formae ; Qui pinxit, brevis est, sertaque teque, color. (Thomas Gray)


......by Rufinus of the Greek Anthology.....
....από το Ρουφίνο της Παλατινής Ανθολογίας....

Τετάρτη 24 Νοεμβρίου 2010

Όπως το μήλο το γλυκό (Σαπφώ)


Επιθαλάμιο σε γυναίκα που άργησε να παντρευτεί. 
Epithalamion on a woman delaying marriage


Όπως το μήλο το γλυκό στην άκρη του κλαδιού
κοκκινίζει .Ψηλα, ψηλά στο ακρόκλωνο.
Το δίχως άλλο, το λησμονήσαν,
τότε που κόβαν οι αγρότες τα μήλα .
Όχι, όχι, δεν σε λησμονήσαν, μόνο, μόνο
δεν μπορούσαν να σε φτάσουν! (Modern Greek)




οἶον τὸ γλυκύμαλον ἐρεύθεται ἄκρωι ἐπ΄ ὔσδωι͵
ἄκρον ἐπ΄ ἀκροτάτωι͵ λελάθοντο δὲ μαλοδρόπηες͵
οὐ μὰν ἐκλελάθοντ΄͵ ἀλλ΄ οὐκ ἐδύναντ΄ ἐπίκεσθαι. (Aeolic)

οἷον τὸ γλυκύμηλον ἐρυθριᾷ   ἄκρ  ἐπ΄ ὄζῷ
ἄκρον ἐπ΄ ἀκροτάτῳ͵ ἐλάθοντο δὲ μηλοδροπεῖς  ͵
οὐ μήν ἐξελάθοντο͵ ἀλλ΄ οὐκ ἐδύναντο ἐφικέσθαι. (Attic)

♫ ὧσπερ γλυκύμηλον ἐπὶ ἄκρου ὄζου ἐρεύθει,
ἄκρον ἐπ' ἀκροτάτου, ἐλάθοντο δὲ μηλοδροπεῖς,
ὅτ' ἐκ μηλέας ἐδρέποντο μῆλα, οὐ μήν ἐξελάθοντό σε,
ἀλλ΄ οὐκ ἐδύναντο ἐφικέσθαι. (constructed)




Falling Fantasy Photomanipulation


                                     All alone a sweet apple reddens on the topmost branch,
high on the highest branch, the apple pickers did not notice it, 
they did not truly forget it, but they could not reach it.


Ροδίζει το γλυκόμηλο στου κλωναριού την άκρη.
Μήπως το ξέχασαν εκεί οι μηλοτρυγητάδες ;
Όχι, δεν το ξεχάσανε οι μηλοτρυγητάδες,
Απλούστατα δεν μπόρεσαν οι έρμοι να το φτάσουν.(stixoi.info)

Κυριακή 21 Νοεμβρίου 2010

Στο ταξίδι που σε πάει (Παλαμάς)


Ένα απόσπασμα από το μοιρολόι ''Τάφος'' (1898)  του Κωστή Παλαμά για το τετράχρονο γιό του, Άλκη. An extract from the dirge ''Grave'' by Kostis Palamas for his dead 4-year-old son Alkis.


Στο ταξίδι που σε πάει
ο μαύρος καβαλάρης,
κοίταξε απ’ το χέρι του
τίποτε να μην πάρεις.

Κι αν διψάσεις, μην το πιεις
απ’ τον κάτω κόσμο
το νερό της αρνησιάς,
φτωχό κομμένο δυόσμο!

Μην το πιεις, κι ολότελα
κ’ αιώνια μας ξεχάσεις 
βάλε τα σημάδια σου
το δρόμο να μη χάσεις.

Μην το πιεις, κι ολότελα
κ’ αιώνια μας ξεχάσεις 
βάλε τα σημάδια σου
το δρόμο να μη χάσεις,

κι όπως είσαι ανάλαφρο,
μικρό, σα χελιδόνι,
κι άρματα δε σου βροντoύν
παλικαριού στη ζώνη,
κοίταξε και γέλασε
της νύχτας το σουλτάνο,
γλίστρησε σιγά κρυφά
και πέταξ’ εδώ πάνω,

και στο σπίτι τ’ άραχνο
γυρνώντας, ω ακριβέ μας,
γίνε αεροφύσημα
και γλυκοφίλησέ μας!


On the journey on which the Black Horseman takes you, be careful not to accept anything from his hand; ~ And, if you feel thirsty, do not drink the water of oblivion in the world below, my poor plucked spearmint!  ~ Do not drink, lest you forget us fully,
forever; leave marks so as not to lose the way. ~ And, being light and small like a swallow, with no warrior's weapons clashing round your waist ~ See how you can trick the Sultan of the Night; slip away gently, secretly, and fly to us up here; ~ Come back to this empty house, O our precious boy; turn into a breath of wind, and give us a sweet kiss.              (The Penguin book of Greek verse by Constantine A. Trypanis)

Σάββατο 20 Νοεμβρίου 2010

Δέδυκε μὲν ἀ (Σαπφώ)



Δέδυκε μὲν ἀ Σελάννα καὶ Πληίαδες,
μέσαι δὲ νύκτες, παρὰ δ’ ἔρχεται ὤρα,
   ἔγω δὲ μόνα κατεύδω. (Sappho - 52 Bergk)
.
Έχει βυθιστεί η Σελήνη και η Πούλια
Είναι μεσάνυχτα, φεύγουν οι χρόνοι· 
και εγώ μόνη κοιμάμαι.

Η Σελήνη και οι Πλειάδες έδυσαν,
είναι μεσάνυχτα· εποχή, ώρα, νιότη
παρέρχονται κι εγώ κοιμάμαι μόνη (Κορνήλιος Καστοριάδης)

...Βρισκόμαστε στην άνοιξη, διότι την άνοιξη –και μάλιστα στην αρχή της– οι Πλειάδες δύουν πριν από τα μεσάνυχτα· όσο περισσότερο προχωρεί το έτος, τόσο δύουν αργότερα....Ουδείς νεότερος μεταφραστής, απ' όσο ξέρω, δεν τόλμησε να μεταφράσει τη μοναδική λέξη ώρα με τρεις λέξεις. Όμως η κορύφωση της έντασης του ποιήματος είναι ακριβώς αύτη η λέξη που συνδυάζει περισσότερες της μιας σημασίες...("Εκφραστικά μέσα της ποιήσεως.Μερικές σημειώσεις" από http://www.mikrosapoplous.gr/articles/kastoriadis_estia1722.html)


Πίσω απ’ τον λόφο έγειρεν ερωτικά η Σελήνη,
έσβησε η πούλια στον γλαυκό της Λέσβος ελαιώνα,
και τα γλυκά μεσάνυχτα στρώνουνε γάμου κλίνη...
Ω σαπφικό παράπονον: «Εγώ καθεύδω μόνα».  (Νιρβάνας Παύλος)  

1.Πληιάδες, ιωνικός τύπος του Πλειάδες. Πληίαδες με αιολική βαρυτόνιση, όπως και ἔγω αντί ἐγὼ.
2. παρὰ δ’ ἔρχεται αντί παρέρχεται δὲ (τμήση )
3. ὤρα αντί ὥρα, κατεύδω αντί καθεύδω (αιολική ψίλωση)




Παρασκευή 19 Νοεμβρίου 2010

Επειδή είσαι άνθρωπος (Σιμωνίδης)


Epeid eisai anthrwpos Simonides by MelidonisM

Επειδή είσαι άνθρωπος γι’ αυτό ποτέ σου να μην πεις, τι θα γίνει αύριο. Μήτε όταν βλέπεις ευτυχία ανθρώπου, χρόνια να προβλέπεις, πόσο θα κρατήσει. Αφ’ ούτε της μύγας, το λεπτό φτερούγισμα, δεν είναι τόσο γρήγορο,  όσο της μοίρας η ανατροπή.
  
 νθρωπε  πάμερε μηδέποτέ σοι λόγος γενήσεται αὔριον, μηδέ προφητεύῃς λβον κατιδν, ὅσσον χρόνον σσεται, οδ'  σπερ  μυίας  τό  λεπτόν πτερύγισμα οκ στιν τι κύτερον τς εμαρμένης μεθισταμένης.(διασκευή)

Grave stela depicting a Thessalian horseman.  
Simonides while attending a banquet in Thessaly, the roof of the house collapsed and all the noble family of Scopas was killed. So the poet wrote the above lament.

Επιτύμβια στήλη Θεσσαλού ιππέα. Ενώ παρευρισκόταν ο Σιμωνίδης σε μια γιορτή στην Κραννώνα της Θεσσαλίας, έπεσε η στέγη του σπιτιού και όλη η αριστοκρατική οικογένεια των Σκοπάδων σκοτώθηκε. Ετσι ο ποιητής έγραψε τον παραπάνω θρήνο.
Since you are mortal, never say what tomorrow will bring nor how long a man may be happy. For the darting of the dragonfly is not so swift as the change of fortune.(Encyclopedia of the ancient Greek world)

                                                

Πέμπτη 18 Νοεμβρίου 2010

Λεν οι γυναίκες (ανακρεόντειο)







Λεν οι γυναίκες: "Ανακρέων γέρος είσαι,  
 πάρε καθρέφτη δες, χαθήκαν τα μαλλιά σου,
γυμνό το μέτωπο σου ".
Μα ΄γω για τα μαλλιά αν είναι, αν φύγαν δεν ξέρω.
Τούτο μόνο κατέχω πως του γέρου ταιριάζει ομορφιές
να απολαμβάνει, πιο πολύ όσο φτάνει στο μοιραίο
να βρεθεί.


Λέγουσιν  αἱ  γυναῖκες:
"Ἀνάκρεον, γέρων εἶ
λαβὼν ἔσοπτρον ἄθρει
κόμας μὲν οὐκέτ' οὔσας,
ψιλὸν δέ σου τὸ μέτωπον." 
ἐγὼ δὲ τὰς κόμας μέν,
εἴτ' εἰσὶν εἴτ' ἀπῆλθον,
οὐκ οἶδα, τοῦτο δ' οἶδα,
ὡς τῶι γέροντι μᾶλλον 
τὸ τερπνὰ παίζειν πρέπει,
ὅσωι πέλας τὰ Μοίρης.

       Johann Heinrich Tischbein   

  The mocking of Anacreon. Η διακωμώδηση  του Ανακρέοντος.



I often by the girls am told: " Anacreon, thou'rt growing old, look in thy glass and see how scanty is thy falling hair, how wrinkled is thy forehead bare; Age sets his hand on thee." If that old age in foul despite
makes thin my hair, and winter-white I care not — but I know it best behooves a hale old fellow
like me with Bacchus to be mellow, ere to dark death I go. (Judson France Davidson 1915)

Les femmes disent Anakréôn, tu es vieux. Prends un miroir, regarde:
       tous tes cheveux s'en sont allés, et ton front est chauve !
Si mes cheveux s'en sont allés ou non, je ne sais mais ce que je sais bien
c'est qu'il sied d'autant plus à un vieillard de se livrer aux désirs et aux jeux
que la mort est plus proche.((Leconte de Lisle ,1818-1894)

Ἡ γυναῖκες λέγουν· πλέον
γέρος εἶσαι, Ἀνακρέων,
τὸν καθρέφτη πάρ' ἐμπρός σου,
'δὲς γυμνὸ τὸ μέτωπό σου
μένει, τα μαλλιά σου πῆγαν.
Ἐγώ, εἶναι ἤ ἐφύγαν
τὰ μαλλιά μου, δὲν ἠξεύρω·
τοῦτο μόνο ἐγὼ ξεύρω,
πῶς  σ' τὸν γέροντα ταιριάζει
μᾶλλον, ὅσο πλησιάζει
εἰς τὸν τάφο, νὰ χορεύῃ
καὶ τερπνὰ να χωρατεύῃ
(Χ.Στεφανίδη 1870)



Και ένα παρόμοιο από τον Αλεξανδρινό Παλλαδά (4ος μ.Χ)

Γηραλέον με γυναῖκες ἀποσκώπτουσι, λέγουσαι,
εἰς τὸ κάτοπτρον ὁρᾶν λείψανον ἡλικίης
ἀλλ' ἐγὼ εἰ λευκὰς φέρω τρίχας, εἴτε μέλαινας, οὐκ ἀλέγω,  
βιότου πρὸς τέλος ἐρχόμενος.
εὐόδμοις δὲ μύροισι και εὐπετάλοις στεφάνοισι 
καὶ Βρομίῳ παύω φροντίδας ἀργαλέας.



Ένα όπλο ερωτικό έχει ο γέροντας,
την ακούραστη γλώσσα.
Με αυτή μιλώντας γοητεύει
με αυτή φιλώντας λατρεύει